به گزارش افق امروز
استان یزد این روزها تنها در گرمای تابستان نمی‌درخشد، بلکه در مدیریت انرژی، کاهش خاموشی، توسعه خورشیدی‌ها و مقابله با مصرف غیرمجاز نیز در سطح کشور، چهره‌ای پیشتاز و نوآورانه یافته است. آن‌چه در نشست خبری محمدجواد جلیلی، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق یزد به مناسبت هفته مدیریت مصرف برق مطرح شد، تصویری همه‌جانبه از تحولات فنی و راهبردی این شرکت در یکی از پرچالش‌ترین فصول سال را به نمایش گذاشت.
یزد؛ دومین استان کشور در توسعه نیروگاه‌های خورشیدی
با راه‌اندازی ۲۸۸۹ واحد نیروگاه خورشیدی و تولید بیش از ۶۰ مگاوات برق پاک، استان یزد موفق به کسب رتبه دوم کشور در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر شده است. با این حال، جلیلی اعلام کرد که این پایان راه نیست؛ چرا که ظرفیت ۲۵۰ مگاواتی جدید تا پایان سال جاری به شبکه برق استان اضافه خواهد شد. این روند نه‌تنها نقش موثری در کاهش فشار بر شبکه برق دارد بلکه به تحقق اهداف کلان توسعه پایدار و کاهش وابستگی به انرژی‌های فسیلی کمک خواهد کرد.
خاموشی‌ها؛ از اضطرار اقلیمی تا تدبیر مدیریتی
گرمای زودرس، خشکسالی بی‌سابقه و کاهش ۵۷ درصدی ذخایر آب سدها، زمینه‌ساز آغاز زودهنگام خاموشی‌ها از ابتدای سال جاری شد. با این حال، مدیریت هوشمندانه توانیر و توزیع برق استان، با کنترل بهره‌برداری از نیروگاه‌های برق‌آبی برای روزهای بحرانی تیر و مرداد، موفق به کاهش زمان خاموشی متوسط هر مشترک از ۸۹ دقیقه در سال ۱۴۰۱ به ۵۳ دقیقه در سال گذشته شد. دستاوردی که یزد را به صدر جدول کشوری کاهش خاموشی‌ها رسانده است.
مدیریت هوشمند، نقطه قوت یزد در دوران بحران
مدیرعامل توزیع برق یزد از هوشمندسازی ۱۲۳۴ اداره از مجموع ۱۳۸۴ اداره استان خبر داد که در صورت تجاوز از الگوی مصرف، به طور خودکار از برق محروم می‌شوند. تنها در سال جاری، برق ۲۴۲ اداره در ساعات اداری و ۲۵۶ اداره در ساعات غیراداری در قالب طرح هوشمند قطع شد که مجموعاً ۱۳۴۹ بار خاموشی هدفمند را رقم زد. این سیستم هوشمند، الگوی کم‌نظیری در بهره‌گیری از فناوری برای اعمال عدالت در مصرف و کاهش فشار پیک بار به شمار می‌آید.
پرمصرف‌ها در تیررس کنترل: از مشترکان خانگی تا رمز ارزها
در یزد، مصرف بی‌رویه بی‌پاسخ نمی‌ماند. ۹۳۵۰ مشترک خانگی و ۹۳۶۵ مشترک تجاری پرمصرف در استان شناسایی شده‌اند که تا کنون بیش از ۶۲۰۰ مورد از کنتورهای آنان تعویض و هوشمندسازی شده است. در بخش رمز ارز نیز، مقابله قاطع با مصرف غیرمجاز ادامه دارد: ۳۰ مرکز غیرمجاز شناسایی و ۲۹۱ دستگاه ماینر جمع‌آوری شده که مصرفی معادل برق ۱۰ خانه داشتند. نکته جالب آن‌که هیچ‌یک از ۱۴ مرکز دارای مجوز استخراج رمزارز در سال جاری فعال نبوده‌اند.
کشاورزی، صنعت و قانون: سه ضلع مثلث انرژی در یزد
در استان یزد بیش از ۱۲۵ هزار مشترک کشاورزی وجود دارد. جلیلی اعلام کرد در صورت استفاده چاه‌ها از انرژی خورشیدی تا سقف ۸۰ درصد، از برنامه مدیریت بار معاف خواهند شد. تاکنون ۳۲ چاه کشاورزی به پنل‌های خورشیدی مجهز شده‌اند.
در بخش صنعت، بیش از ۵۵ درصد از فروش برق استان به این حوزه اختصاص دارد و مصرفی حدود ۵۰۰ مگاواتی را شامل می‌شود. اما موضوع قابل تأمل، کم‌کاری دستگاه‌های اجرایی در اجرای ماده پنج قانون خدمات کشوری است؛ جایی که از ۳۸۰۰ سازمان مشمول، تنها ۲۱ مورد برای تأمین ۲۰ درصد برق مصرفی خود از انرژی‌های پاک اقدام کرده‌اند. این عقب‌ماندگی آشکار، صدای هشدار مدیرعامل را درآورده است.
یک گام جلوتر از بحران
از تعدیل ۵۰ درصدی روشنایی معابر تا شناسایی روشنایی‌های نامتعارف تجاری و اعمال محدودیت برای آنها، همه حکایت از یک رویکرد پیش‌دستانه و برنامه‌ریزی دقیق دارد. در حالی که پیش‌بینی می‌شود پیک بار استان در تابستان ۱۴۰۴ به ۲۳۹۰ مگاوات برسد، جلیلی با امیدواری از عبور کم‌خاموشی از این تابستان می‌گوید؛ مشروط به همکاری شهروندان، دستگاه‌های اجرایی، کشاورزان و بخش خصوصی.
جمع‌بندی: یزد، نمونه‌ای از مدیریت هوشمندانه و چندلایه انرژی
نشست خبری مدیرعامل توزیع برق یزد نشان داد که این استان در مدیریت انرژی، تنها با خاموشی‌ها نمی‌جنگد؛ بلکه با نوآوری، هوشمندسازی، توسعه تجدیدپذیرها، انضباط مصرف و سیاست‌گذاری علمی، الگویی قابل تعمیم برای سراسر کشور ارائه کرده است. اگرچه چالش‌هایی نظیر استخراج غیرمجاز رمزارز و کم‌توجهی برخی ادارات به قانون همچنان باقی است، اما مسیر روشن است: یزد می‌تواند به‌عنوان پایلوت مدیریت هوشمند برق در ایران معرفی شود