پس از دهه‌ها رهبری جهانی در حوزه دفاع و پذیرش تجارت آزاد، نقش ایالات متحده در جهان توسط دولت ترامپ اساسا در حال تغییر است. ترامپ در تلاش بوده است تا اروپا مسوولیت بیشتری در امور دفاعی بر عهده بگیرد. او از حمایت تمام‌عیار از اوکراین فاصله گرفته و در لفاظی‌ها به روسیه نزدیک‌تر شده است. او یک جنگ تجاری علیه جهان به راه انداخته و دوستان و دشمنان دیپلماتیک را با تعرفه‌های بسیار بالاتر مورد ضرب و شتم قرار داده است. درحالی‌که بریتانیا یک پیمان تجاری محدود با ایالات متحده منعقد کرده، با این حال جزئیات آن مبهم و هنوز نهایی نشده است. اتحادیه اروپا پیشرفت آشکاری در جهت دستیابی به هرگونه توافقی نداشته و از برنامه‌هایی برای واکنش به آمریکا در صورت عدم دستیابی به توافق رونمایی کرده است. با توجه به این پیشینه، جلسه امروز دوشنبه اهمیت بیشتری پیدا کرده است. بریتانیا ممکن است به این دلیل از اتحادیه اروپا جدا شده باشد که می‌خواست از نظر اقتصادی به تنهایی عمل کند، اما ایالات متحده به هر دو شریک یادآوری کرده است که آنها مجموعه‌ای از مشکلات مشترک و دلهره‌آور را با هم دارند. همکاری، کلید حل این مشکل خواهد بود.

کاجا کالاس، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا هفته گذشته گفت: «این همکاری در این دوران بسیار آشفته بسیار مهم است.» جان هیلی، وزیر دفاع بریتانیا به همین موضوع تاکید کرد و به بلومبرگ گفت که «چالش‌های امنیتی که ما در اروپا با آن مواجه هستیم» مستلزم «همکاری» دو قدرت است. کر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا در بیانیه‌ای گفت: «در این دوران بی‌ثباتی و عدم قطعیت عظیم، بریتانیا با درون‌گرایی واکنش نشان نخواهد داد، بلکه با افتخار جایگاه خود را در صحنه جهانی تثبیت خواهد کرد و اتحادهایمان را تقویت خواهد کرد.»

بسته جدید امنیتی و دفاعی

سفرای اتحادیه اروپا روز یکشنبه برای بحث در مورد جزئیات نهایی پیش از اجلاس تشکیل جلسه خواهند داد. اما مدت‌هاست که انتظار می‌رود یک همکاری دفاعی جدید شکل بگیرد. اتحادیه اروپا برنامه‌هایی را برای تقویت بخش نظامی خود اجرا کرده که تحت تاثیر حمله روسیه به اوکراین و همچنین شواهدی مبنی بر انجام یک جنگ ترکیبی خرابکاری و جاسوسی توسط مسکو در خیابان‌های اروپا قرار گرفته است. مقامات نگرانند که روسیه بتواند در دهه آینده سایر کشورهای اروپایی را تهدید کند و معتقدند که در صورت وقوع چنین اتفاقی، باید برای دفاع از خود آماده باشند. اما همزمان با افزایش تلاش‌های اتحادیه اروپا، سوالات اصلی در مورد میزان نقش بریتانیا – که به هر حال تصمیم به ترک این بلوک گرفت – به ویژه در برنامه وام ۱۵۰میلیارد یورویی برای تامین مالی تدارکات دفاعی مشترک، همچنان پابرجاست. بریتانیا و بخش دفاعی آن، برای پیوستن به این ائتلاف تلاش کرده‌اند، اما برخی از کشورهای اتحادیه اروپا، به‌ویژه فرانسه می‌خواهند مشارکت بریتانیا را محدود کنند.

یکی دیگر از اولویت‌های اجلاس، همکاری اقتصادی است؛ جایی که بریتانیا ممکن است از مزایای آن بهره‌مند شود. توافق تجاری برگزیت که توسط بوریس جانسون، نخست‌وزیر وقت بریتانیا صورت گرفت تا حد زیادی به نفع اتحادیه اروپا در نظر گرفته می‌شود. با توجه به روند نزولی رشد اقتصادی، استارمر امیدوار است برخی از کنترل‌های تجاری، از جمله بر صادرات مواد غذایی و محصولات دامی را کاهش دهد یا حذف کند. با این حال، جیل راتر، پژوهشگر ارشد در بریتانیا در اندیشکده «اروپای در حال تغییر» در لندن خاطرنشان کرد: «بریتانیا از موضع ضعف مذاکره می‌کند؛ زیرا توافق‌نامه تجارت و همکاری برای اتحادیه اروپا کاملا خوب عمل می‌کند.» به گفته دفتر استارمر، این توافق به تولیدکنندگان بریتانیایی که با کاغذبازی و بررسی‌های اداری برای صادرات به نزدیک‌ترین و بزرگ‌ترین شریک تجاری با مشکلاتی مواجه هستند، یا گاهی اوقات اصلا نمی‌توانند صادرات داشته باشند، کمک خواهد کرد. با این حال، بسیاری از کارشناسان معتقدند که این نزدیکی ممکن است بیشتر نمادین باشد تا عملی.

آناند منون، استاد سیاست اروپا در کینگز کالج لندن گفت: «برای امنیت اروپا مهم است که بریتانیا با این طرح‌های اروپایی مرتبط باشد.» اما او افزود: «فکر نمی‌کنم از نظر اقتصادی، این موضوع تغییر‌دهنده بازی باشد.» در ازای توافقی که تجارت روان‌تر محصولات غذایی را ممکن می‌سازد، بریتانیا می‌تواند موافقت کند که استانداردهای خود را با اروپا هماهنگ کند، قوانین مربوطه را هنگام تغییر بروکسل تغییر دهد و احکام دیوان دادگستری اروپا، بالاترین مرجع قانونی این بلوک را بپذیرد.

این اقدامات خطرات سیاسی برای استارمر ایجاد می‌کند که در حال حاضر تحت فشار سیاسی در داخل از سوی نایجل فاراژ، مبارز کهنه‌کار طرفدار برگزیت که اکنون رهبری یک حزب پوپولیست راست‌گرا به نام «اصلاحات بریتانیا» را بر عهده گرفته است، قرار دارد.

جوانان و ماهی‌گیری

دو مورد از دشوارترین حوزه‌های مذاکره شامل طرحی برای سفر آسان‌تر جوانان بین اتحادیه اروپا و بریتانیا و آینده حقوق ماهی‌گیری بوده است. دو طرف در حال مذاکره برای «طرح تحرک جوانان» بوده‌اند که به برخی از جوانان ویزا برای کار، تحصیل یا سفر در داخل مرزهای یکدیگر ارائه می‌دهد. بریتانیا که در تلاش برای کاهش مهاجرت است، می‌خواهد دامنه هرگونه طرحی را محدود کند. همچنین اختلافاتی بر سر شهریه دانشگاه‌ها وجود داشته؛ زیرا اروپا از بریتانیا خواسته است که به دانشجویان اروپایی همان شهریه‌هایی را که دانشجویان بریتانیایی پرداخت می‌کنند، ارائه دهد. دسترسی به آب‌های ماهی‌گیری یکی دیگر از موانع اصلی بوده است. این اتحادیه می‌خواهد دسترسی ماهی‌گیران خود به آب‌های بریتانیا را که پس از برگزیت در مورد آن تصمیم گرفته شده است، تمدید کند.

این توافق در سال۲۰۲۶ منقضی می‌شود. بریتانیا در حال مذاکره برای یک توافق کوتاه‌مدت دیگر، شاید چهارساله است.  «ووتر بکه»، عضو پارلمان اروپا از بلژیک – که صنعت ماهی‌گیری تجاری قابل توجهی دارد – نامه‌ای به نهاد اجرایی اتحادیه اروپا فرستاد و از آن خواست که حقوق ماهی‌گیری را به‌عنوان بخشی از این توافق لحاظ کند. او گفت مهم است که کشورها راه‌حلی ارائه دهند که بتواند به ماهی‌گیران اطمینان خاطر بدهد. او گفت: «پنج سال پس از برگزیت، این آغاز یک رابطه جدید است. دوره گذار به پایان رسیده است و ما باید ببینیم چگونه می‌توانیم آینده را با هم بسازیم.»