به گزارش افق امروز این نگین سبز زاگرس، با طبیعت بکر و چشمنواز خود، همچون گوهری درخشان در دل کوهستانها و دشتهای پهناور ایران میدرخشد؛ بهار، در این سرزمین جلوهای متفاوت دارد، عطر گلهای وحشی در نسیم جاری میشود و نوای دلانگیز پرندگان در گسترهای از سرسبزی طنین میاندازد.
ایلام نهتنها مأمن درختان کهنسال و دشتهای پُرگل است، بلکه زیستگاه امن گونههای جانوری کمنظیری است که هر یک بخشی از سرمایه طبیعی این سرزمین محسوب میشود.
این استان، با زیباییهای بینظیرش، میراث ارزشمندی است که نسل امروز به امانت در دست دارد و باید برای فردا حفاظت شود؛ درختان سربهفلککشیده، رودخانههای زنده، کوههای پرابهت و مراتع سرسبز، نه فقط بخشی از طبیعت ایلام، بلکه بخشی از هویت هر ایلامی و هر ایرانی هستند، این طبیعت، نه تنها مکانی برای تفریح، بلکه گنجینهای است که باید با هوشیاری در حفظ آن کوشید و همچون میراث خانوادگی، به نسل آینده منتقل کرد.
آتش، تخریب، زباله و بیتوجهی، دشمنان خاموش این طبیعت اعجابانگیز هستند، اکنون، زمان آن فرا رسیده است که مسئولیت خود را نهتنها بهعنوان بهرهبردار، بلکه بهعنوان نگهبان طبیعت بفهمیم و برای حفاظت از این سرمایه گرانبها همدل شویم.
با گذشت نیمه اردیبهشت، هوای استان ایلام هنوز چنان گرم نشده که بتوان گفت گرمای هوا عامل آتشسوزی در جنگلها و مراتع است، فصل برداشت محصولات کشاورزی نیز هنوز به اوج خود نرسیده تا کشاورزان اقدام به سوزاندن پسچرای زمین های کشاورزی کنند، با این حال، از ابتدای اردیبهشت تاکنون چند مورد آتشسوزی در مناطق مختلف استان از جمله مناطق حفاظتشده «کبیرکوه آبدانان»، «مانشت» و «قلارنگ» در شهرستان سیروان به ثبت رسیده است؛ آتشسوزیهایی که اگر از همین ابتدای سال برنامهریزی و مدیریت نشود، میتواند زخمهای ژرفی بر پیکره طبیعت بکر این دیار به جا بگذارد.
ایلام، این عروس زیبای زاگرس، بهار را با چهرهای سبز و چشمنواز آغاز کرده و همانند نگینی در میان دشتها و کوهستانها میدرخشد، رایحه گلهای بهاریاش روح هر گردشگر طبیعتدوست را مینوازد و زیباییهای بیمثالش زبانزد مسافران و مهمانانی است که به دامان این سرزمین گام میگذارند؛ با این وجود، شعلههای آتش و نابخردیهای انسانی، سایهای تیره بر این بهشت طبیعی افکنده و حیات گیاهان و جانوران ارزشمند این منطقه را به خطر انداخته است.
بهجِد میتوان گفت عامل اصلی آتشسوزیهای منابع طبیعی استان ایلام، نه طبیعت که دخالتهای انسانی است، برخی کوتاهیها و بی توجهی ها در نظارت بر مراتع و جنگلها در سایه کمبود نیروهای محیط بانی و جنگل بانی و نیز بیتوجهی برخی گردشگران، آتش را در دل زیباترین نقاط این استان شعلهور کرده است؛ روشن کردن آتشهای غیرضروری، رها کردن زبالهها و بیتوجهی به خاموش کردن کامل شعلهها، از جمله عواملی هستند که دست طبیعت ایلام را به سوی نابودی میبرند.
مسئولان و دستگاههای متولی حفاظت از منابع طبیعی باید با دقت و جدیت بیشتری به پایش این مراتع بپردازند و با متخلفانی که عامدانه یا سهوی دست به تخریب طبیعت میزنند، برخورد قاطع داشته باشند، دستگاههای قضایی نیز باید با شدت بیشتری به نقشآفرینی بپردازند تا هیچ کوتاهی موجب از بین رفتن این سرمایه ملی نشود.
فرهنگسازی پادزهر نابودی طبیعت
افزون بر نظارت و برخوردهای قاطع، باید به نقش فرهنگسازی توجه ویژهای داشت، گردشگران، که خود مهمانان طبیعت هستند، باید بدانند حضورشان در این عرصه، نوعی میثاق میان انسان و محیطزیست و طبیعت است؛ طبیعت آغوش خود را به روی آنان گشوده و زیباییهایش را سخاوتمندانه پیش چشمشان گسترده است؛ پس لازم است آنان نیز وظایف خود را در قبال این نعمت بی همتا بهدرستی انجام دهند.
هر عاشق طبیعت با رعایت چند نکته مانند خودداری از روشن کردن آتش غیرضروری در طبیعت، خاموش کردن آتش و اطمینان کامل از آن، پیش از ترک محل، جمع آوری پسماند و انتقال به نزدیکترین سطل زباله یا مرکز بازیافت و خودداری از سوزاندن شاخ و برگ یا پسماندههای کشاورزی، میتواند نقش خود را به عنوان محافظ طبیعت بکر و زیبای ایلام ایفا کند.
سازمانهای مردمنهاد و گروههای داوطلب، باید با برگزاری کارگاهها و فعالیتهای فرهنگی، ضمن آموزش، مفهوم «حفاظت از طبیعت» را نهادینه کنند؛ رسالت این گروهها، یادآوری مسئولیت همگانی در برابر طبیعت است تا هیچ آتشی بر چهره زیبای زاگرس شعلهور نشود و زیستبوم منحصر به فرد ایلام از هر گزندی در امان بماند.
این طبیعت نهتنها متعلق به مردم ایلام که متعلق به همه ایرانیان است و باید نسلهای آینده نیز از زیبایی آن بهرهمند شوند؛ مسئولیتِ حفظ این سرمایه ملی بر دوش تمام افراد جامعه سنگینی میکند، و تنها با همدلی و همافزایی میتوان از این گنجینه طبیعی پاسداری کرد.
ایلام با طبیعت بیبدیل خود همواره یکی از مناطق حساس و آسیبپذیر در برابر آتشسوزیها به شمار میرود، پارسال افزون بر ۵۰ مورد آتشسوزی در جنگلها و عرصههای طبیعی این استان به ثبت رسید، که اغلب ناشی از دخالتهای انسانی و کمتوجهی به اصول حفاظت از محیطزیست بود.
این استان دارای گسترهای به وسعت دو میلیون هکتار است که یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار آن را جنگلها و مراتع تشکیل میدهند، از این میان، ۶۴۱ هزار هکتار به جنگل اختصاص یافته و گونه غالب این عرصهها درختان بلوط هستند که نقشی حیاتی در رویشگاه و زیست بوم زاگرس ایفا میکنند.
شوربختانه جنگلهای بلوط ایلام به دلیل کمبود نیروهای حفاظتی و عواملی همچون روشن کردن آتشهای غیرضروری، رها کردن زبالهها و خاموش نکردن کامل شعلهها در معرض خطر نابودی قرار گرفتهاند و بیتردید، حفظ طبیعت بکر و زیبای ایلام بهعنوان گنجینهای ارزشمند، نیازمند همکاری همهجانبه مسئولان، نهادهای مردمی و عموم مردم است و هرگونه سهلانگاری یا بیتوجهی در قبال این سرمایه ملی، میتواند اثرات جبرانناپذیری بهدنبال داشته باشد.
حفاظت از این میراث طبیعی نهتنها وظیفهای برای امروز، بلکه رسالتی در قبال نسلهای آینده است؛ نسلهایی که حق دارند از نفسهای سبز زاگرس و زیباییهای وصفنشدنی آن بهرهمند شوند.
ایلام مأمن زیباییهایی است که تنها با احترام، مسئولیتپذیری و فرهنگسازی میتوان از آن محافظت کرد؛ بیایید همه دست به دست هم دهیم تا این بهشت زاگرس را به گونهای حفظ کنیم که نهتنها امروز، بلکه فردا نیز شاهد نفسهای سبز طبیعت در دامنههای کبیرکوه، مانشت و دشتهای بیبدیلش باشیم، چراکه حفظ طبیعت ایلام، مسئولیتی همگانی و وظیفهای ملی برای تمام کسانی است که این میراث را قدر میدانند و به آیندهای سبز چشم دوختهاند.