به گزارش افق امروز سیدعلی اصغر حسینی به مناسبت روز جهانی قدس گفت: در میان دعاهای کتاب شریف صحیفه سجادیه، دعای ۴۴ با عنوان هنگام حلول ماه مبارک، دعای ۴۵ هنگام وداع با ماه مبارک و دعای ۴۶ با عنوان دعای عید فطر و اتمام ماه رمضان شناخته می‌شوند که در این سه دعا، وظایف انسان در ماه مبارک در ابعاد فردی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی تشریح شده است و توجه به همه این ابعاد می‌تواند معنای «روزه‌داری کامل» را داشته و غفلت از هر کدام می‌تواند ترکِ بخشی از وظایف روزه داری باشد.
وی افزود: در این سه دعا، توفیق انجام حدود ۴۸ واجب شرعی و اخلاقی از سوی امام سجاد (ع) برای روزه داران از خداوند درخواست شده است. به بیانی دیگر، آن حضرت این وظایف را به عنوان الزامات روزه‌داری شایسته برای مسلمانان در ماه رمضان بیان کرده و در قالب دعا، آنها را تشریح کرده است.
حسینی اضافه کرد: اهمیت این وظایف به گونه ای است که هیچکدام از آنها، محدود به ماه رمضان نبوده و از خداوند درخواست می‌شود که توفیق انجام این اعمال در تمامی روزها و ماه‌های آینده نیز به او داد شود. مانند این فراز «اللَّهُمَّ وَ اجْعَلْنَا فِی سَائِرِ الشُّهُورِ وَ الْأَیَّامِ کَذَلِکَ مَا عَمَّرْتَنَا، خدایا! ما را در دیگر ماه‌ها و دیگر ایّام تا زمانی که زنده هستیم، چنین قرار ده.» که این عبارت، تاکیدی بر این مطلب است که این وظایف، برای همه مسلمانان در همه اوقات و ماه‌ها، چه در ماه رمضان و چه در دیگر ماه‌های سال، یک ضرورت است و باید بر اجرای آن، نه فقط در ماه رمضان، بلکه در تمامی روزها و ماه های سال تلاش کرد.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: در وظایف فردی روزه داران، موضوعاتی مانند حمد خداوند، توجه به وظایف عبادی به ویژه نماز اول وقت و همچنین توبه از هر گناه و غفلتی در ادعیه امام سجاد مورد توجه قرار گرفته است. به عنوان نمونه در فراز هشتم از دعای ۴۴ امام سجاد (ع) از خداوند اینگونه درخواست کرده است «خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و ما را در این ماه، بر اوقات نمازهای پنج‌گانه، با آدابی که برای آنها مقرّر کردی و واجباتی که جهت آنها واجب فرمودی و شروطی که محض آنها مقرّر نمودی و اوقاتی که تعیین کردی، آگاه ساز».
وی اظهار داشت: در ابعاد اجتماعی نیز وظایف متنوعی در دعاهای صحیفه سجادیه برای روزه داران بیان شده است. در بخشی از فراز دهم از دعای ۴۴ صحیفه سجادیه از خداوند درخواست می شود «وَ وَفِّقْنَا فِیهِ لِأَنْ نَصِلَ أَرْحَامَنَا بِالْبِرِّ وَ الصِّلَةِ، وَ أَنْ نَتَعَاهَدَ جِیرَانَنَا بِالْإِفْضَالِ وَ الْعَطِیَّةِ، وَ أَنْ نُخَلِّصَ أَمْوَالَنَا مِنَ التَّبِعَاتِ، وَ أَنْ نُطَهِّرَهَا بِإِخْرَاجِ الزَّکَوَاتِ، وَ أَنْ نُرَاجِعَ مَنْ هَاجَرَنَا وَ أَنْ نُنْصِفَ مَنْ ظَلَمَنَا وَ أَنْ نُسَالِمَ مَنْ عَادَانَا؛ خدایا و ما را در این ماه توفیق ده که با خویشاوندان خود، با نیکی و صلۀ رحم ارتباط پیدا کنیم و با احسان و بخشش، به همسایگان خود رسیدگی نماییم و اموال خود را از آنچه به ستم گرفته‌ایم، پاک کنیم و با بیرون کردن زکات، ثروت و مال خود را در مدار پاکی قرار دهیم و با کسی که با ما رابطه‌اش را بریده، آشتی نموده و با آن‌که به ما ستم روا داشته، به عدالت و انصاف معامله کنیم و با شخصی که با ما دشمنی کرده، از در مسالمت در آییم».
حسینی افزود: با این عبارت باید گفت که در ابعاد اجتماعی، ماه رمضان، هم ماه آشتی با خداوند و هم ماه رفع کدورت‌ها و دشمنی‌ها با بندگان خداوند است. نزدیکی بیشتر همراه با عطیه و هدیه با همسایگان، بازگشت و آشتی کردن به افرادی که انسان با آنها قهر کرده است، انصاف داشتن با کسانی که به انسان ظلم کرده اند و مسالمت جویی با افرادی که حقوق فردی و اجتماعی انسان تجاوز کرده اند، بخشی از وظایف اجتماعی انسان در این ماه است ولی امام سجاد (ع)، جمله ای بنیادین برای هر نوع ارتباط در سطوح مختلف اجتماعی و سیاسی بیان کردند.
وی اضافه کرد: آن حضرت در همین فراز از دعا، شرط این ارتباط را این گونه بیان می کنند «وَ أَنْ نُسَالِمَ مَنْ عَادَانَا حَاشَی مَنْ عُودِیَ فِیکَ وَ لَکَ ، فَإِنَّهُ الْعَدُوُّ الَّذِی لَا نُوَالِیهِ ، وَ الْحِزْبُ الَّذِی لَا نُصَافِیهِ؛ با شخصی که با ما دشمنی کرده، از در مسالمت در آییم؛ مگر کسی که در راه تو و به خاطر تو با او دشمنی شده باشد. همانا او دشمنی است که با او دوستی نکنیم و حزبی است که به او دست صداقت ندهیم.»
حسینی افزود: این جمله از این دعا، وظایف انسان روزه دار را در ابعاد سیاسی بیان می کند. اگر امام سجاد (ع) هر گونه دوستی با دشمنان خداوند را نهی کرده است، بدون شک امروزه، دشمن ترین دشمنان مسلمانان، رژیم صهیونیستی و حامیان او هستند و ملت های مسلمان باید این دشمنی خود با این دشمنان خداوند را به شکل آشکار فریاد بزنند و روز قدس روزی نمادین برای این فریاد بر علیه دشمنان خداوند در سراسر جهان است.
این پژوهشگر صحیفه سجادیه افزود: امام سجاد (ع) در دعای وداع با ماه رمضان، این هشدار را به همگان، به ویژه حاکمان کشورهای مسلمانی می دهد که مانع برگزاری این تظاهرات در کشور خود می شوند که اگر در انجام این وظیفه سیاسی، که در مقابل صدها دوربین در سراسر جهان برگزار می شود، کوتاهی کنند، باید خود را لایق شنیدن طعنه مخالفان و دشمنان اسلام بدانند.
حسینی افزود: حضرت زین العابدین در فراز ۴۷ از دعای ۴۵ صحیفه سجادیه از خداوند می خواهند «وَ اعْفُ عَنَّا بِعَفْوِکَ، وَ لَا تَنْصِبْنَا فِیهِ لِأَعْیُنِ الشَّامِتِینَ، وَ لَا تَبْسُطْ عَلَیْنَا فِیهِ أَلْسُنَ الطَّاعِنِینَ؛ خدایا ما را عفو کن و گناه ما را برابر دیده بدخواهانی که شماتت می‌کنند، قرار مده و زبان طعنه زنندگان را به روی ما باز مکن». بدیهی است که انسان غالبا وظایف فردی و اجتماعی خود را در مقابل «چشم و دیدگان» دشمنان خود، ترک نمی‌کند تا شماتت و طعنه مخالف خود را بشنود ولی ممکن است دولت های مدعی مسلمانی، وظایف سیاسی در مقابله با دشمنان، مانند زمینه سازی برای حضور در راهپیمایی روز قدس را به گونه ای در مقابل چشمان رسانه های جهانی ترک کنند که لایق شماتت و طعنه دشمنان خود قرار گیرند.