به گزارش افق امروز، ایران و جمهوری آذربایجان با بهره‌مندی از مرزهای مشترک، زیرساخت‌های ترانزیتی و اشتراکات فرهنگی و زبانی، از ظرفیت‌های اقتصادی چشمگیری برخوردارند که می‌تواند به افزایش مبادلات تجاری و سرمایه‌گذاری‌های مشترک منجر شود. قرارگیری دو کشور در مسیر کریدورهای مهم بین‌المللی، از جمله راهگذر شمال-جنوب، فرصت‌های بی‌نظیری برای توسعه تجارت منطقه‌ای و جهانی فراهم کرده است. علاوه بر این، نزدیکی بازارها، همخوانی تقاضای کالا و خدمات و امکان همکاری در حوزه‌هایی چون انرژی، حمل‌ونقل، کشاورزی و فناوری، زمینه‌ساز ارتقای روابط اقتصادی پایدار میان تهران و باکو خواهد بود.بر همین اساس نیز روابط اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان طی سال‌های اخیر، با وجود چالش‌های ژئوپلیتیکی و موانع زیرساختی، روندی رو به رشد داشته و چشم‌اندازهای تازه‌ای برای توسعه همکاری‌های دوجانبه پیش روی دو کشور گشوده شده است.دیروز نیز مسعود پزشکیان رئیس جمهور برای یک دیدار رسمی وارد باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان شد و در کاخ زاگولبا مورد استقبال رسمی الهام علی‌اف رئیس جمهوری آذربایجان قرار گرفت.همچنین هم‌زمان با این سفر، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران نیز یک هیئت تجاری ۱۰۰ نفره را عازم باکو کرده است تا بازرگانان دو کشور زمینه گسترش همکاری‌های مشترک و توسعه دیپلماسی اقتصادی را دنبال کنند.
رشد ۲۰ درصدی مبادلات تجاری در سال ۲۰۲۴
بر پایه آخرین آمارهای رسمی، حجم تجارت میان ایران و جمهوری آذربایجان در سال ۲۰۲۳ حدود ۴۸۰ میلیون دلار بود که در سال ۲۰۲۴ با رشد ۲۰ درصدی به ۵۸۰ میلیون دلار رسید. بنابراین موازنه تجاری دو کشور به صورت قابل توجهی (بالای ۹۰ درصد) به نفع ایران، «مثبت» است.صادرات ایران به این کشور ۵۷۰ میلیون دلار شامل مصالح ساختمانی، محصولات پتروشیمی، مواد غذایی و ماشین‌آلات صنعتی بوده؛ در مقابل، ایران بالغ بر ۱۲.۹ میلیون دلار کالا از آذربایجان وارد کرده است.در سه ماه اول سال میلادی نیز سطح مناسبات ایران و آذربایجان بالغ‌بر ۱۵۷ میلیون دلار بوده است که حکایت از رشد ۱۸ درصدی روابط در مقایسه با مدت مشابه سال قبل دارد.همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که بخش بازرگانی ایران در آذربایجان بسیار فعال است. بالغ بر ۱۷۳۹ شرکت ایرانی در آذربایجان سرمایه‌گذاری کردند و در مجموع ۵.۲ میلیون دلار حجم سرمایه‌گذاری ایرانیان در آذربایجان بوده است.
پروژه‌های مشترک و مسیرهای راهبردی
از مهم‌ترین عرصه‌های همکاری دوجانبه می‌توان به سرمایه‌گذاری در پروژه‌های انرژی، توسعه کریدور بین‌المللی شمال-جنوب و فعال‌سازی مناطق آزاد اقتصادی اشاره کرد. منطقه آزاد ارس در شمال غرب ایران، نقش ویژه‌ای به عنوان پل ارتباطی تجاری با آذربایجان ایفا می‌کند.حسین پیرموذن رئیس اتاق مشترک ایران و جمهوری آذربایجان که در سفر رئیس جمهور به جمهوری آذربایجان حضور دارد، در این رابطه گفت: جذب سرمایه‌گذاری‌های مشترک در بخش‌های مختلف بسیار دارای اهمیت است؛ با توجه به سفر رئیس جمهور به این کشور، می‌توان انتظار ایجاد شرکت‌های مشترک و تأسیس شهرک‌های صنعتی دو کشور را داشت.وی افزود: همچنین اشتراکات جغرافیایی، فرهنگی و اقتصادی دو کشور، می‌تواند الگویی موفق برای همکاری‌های تجاری منطقه‌ای ایجاد کند. به‌ویژه در حوزه‌هایی مانند کشاورزی، انرژی و کالاهای مصرفی، این سفر می‌تواند به‌عنوان یک عامل تسهیلگر در کاهش موانع گمرکی و توسعه مبادلات تجاری عمل کند.به گفته پیرموذن، با جذب سرمایه‌های دوطرفه در حوزه‌هایی مانند انرژی، کشاورزی و فناوری، می‌توان زمینه‌ساز همکاری‌های بلندمدت و پایدار اقتصادی شدبا جذب سرمایه‌های دوطرفه در حوزه‌هایی مانند انرژی، کشاورزی و فناوری، می‌توان زمینه‌ساز همکاری‌های بلندمدت و پایدار اقتصادی شد.نایب‌رئیس اتاق ایران همچنین گفت: یکی از زمینه‌های اصلی همکاری می‌تواند توسعه پروژه‌های مشترک در زمینه سوآپ گاز، تبادل برق و گسترش زیرساخت‌های انتقال انرژی باشد و به‌عنوان نقطه اتکای یک مشارکت راهبردی بلندمدت بین دو کشور عمل کند.