به گزارش افق امروز بودجه سالانه دولت شامل پیش‌بینی درآمدها و هزینه‌های مرتبط با یک سال مالی خاص است و نحوه تخصیص منابع مالی دولت برای رسیدن به اهداف اقتصادی و اجتماعی را نشان می‌دهد. این بودجه به دنبال دستیابی به اهدافی چون رشد اقتصادی، ارتقای سطح زندگی مردم، کاهش بیکاری، کنترل تورم و کاهش نابرابری‌ها می‌باشد. دولت برای تأمین منابع مالی خود به انواع مختلف درآمدها وابسته است. بخش عمده‌ای از این درآمدها از طریق مالیات‌ها حاصل می‌شود که شامل مالیات بر درآمد، مالیات بر شرکت‌ها و مالیات بر ارزش افزوده می‌شود. همچنین، در کشورهایی که دارای منابع طبیعی مانند نفت و گاز هستند، درآمدهای حاصل از این منابع نقش اساسی در تأمین بودجه ایفا می‌کند. به علاوه، درآمدهای گمرکی، جریمه‌ها و عواید حاصل از سرمایه‌گذاری‌های دولتی نیز به‌عنوان منابع مالی دیگر در نظر گرفته می‌شوند.
هزینه‌های دولت به طور کلی در دو بخش عمده هزینه‌های جاری و هزینه‌های عمرانی تقسیم می‌شوند. هزینه‌های جاری شامل پرداخت حقوق و مزایا، هزینه‌های اداری و سایر هزینه‌های روزمره است. از سوی دیگر، هزینه‌های عمرانی به بودجه‌هایی اطلاق می‌شود که برای پروژه‌های زیرساختی مانند ساخت جاده‌ها، بیمارستان‌ها، مدارس و سایر پروژه‌های عمومی اختصاص می‌یابد. علاوه بر این، دولت قسمتی از بودجه را به یارانه‌ها و حمایت‌های اجتماعی تخصیص می‌دهد تا از اقشار کم‌درآمد حمایت کرده و هزینه‌های ضروری زندگی آن‌ها را کاهش دهد.
اگر بخواهیم برخی از ارقام درآمد و هزینه‌های موجود در بودجه دولت را به صورت سرانه محاسبه کنیم، می‌توان به سهم هر ایرانی از توسعه، رفاه و تحقق اهداف بودجه اشاره کرد. در ادامه، پنج سهم سرانه اصلی در بودجه ۱۴۰۴ بررسی شده و سهم هر ایرانی در هر کدام از این بخش‌ها تخمین زده شده است.
مطالعه ارقام بودجه ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که برآوردهای انجام‌شده در لایحه بودجه سال آینده با توجه به فرابودجه و در مقایسه با سال‌های گذشته دقیق‌تر شده است. سرانه لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ حاکی از این است که منابع عمومی بودجه در این سال معادل ۵ هزار و ۹۸۷ هزار میلیارد تومان (همت) خواهد بود که سهم هر ایرانی از این مقدار حدود ۷۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان برآورد می‌شود. به عبارت دیگر، اگر تمام درآمدهای سال آینده کشور بین مردم تقسیم شود، سهم هر ایرانی معادل ۷۱ میلیون تومان خواهد بود.
همچنین، بررسی درآمدهای نفتی در بودجه ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که رقم پیش‌بینی‌شده برای بودجه نفتی این سال معادل ۲ هزار و ۱۰۷ هزار میلیارد تومان (همت) است که سهم هر ایرانی از این رقم حدود ۲۵ میلیون تومان خواهد بود. بنابراین، سهم هر ایرانی از درآمد نفتی کشور در سال آینده به ۲۵ میلیون تومان می‌رسد.
یکی دیگر از منابع درآمدی دولت، مالیات‌ها هستند که در بودجه ۱۴۰۴ معادل یک هزار و ۷۰۰ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده‌اند. سرانه درآمد مالیاتی دولت در سال آینده حدود ۲۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان خواهد بود که این میزان نشان می‌دهد سهم هر ایرانی از درآمد مالیاتی دولت در حدود ۲۰ میلیون تومان خواهد بود.
در بخش هزینه‌های دولت، در سال آینده دو نوع یارانه عمده در حال پرداخت خواهد بود: یارانه نان و یارانه نقدی. اگر هزینه‌ای که دولت برای یارانه نان در نظر گرفته است را بین جمعیت کشور تقسیم کنیم، به این نتیجه می‌رسیم که سهم هر ایرانی از ۲۵۰ هزار میلیارد تومان هزینه یارانه نان در سال آینده معادل ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان خواهد بود. به عبارت دیگر، دولت به طور متوسط به هر ایرانی ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان کمک خرید نان خواهد کرد.
یارانه نقدی نیز یکی دیگر از کمک‌های دولت است که تقریباً به ۹ دهک درآمدی تعلق می‌گیرد. اگر کل هزینه پرداختی توسط دولت برای یارانه نقدی را بین تمام ایرانیان تقسیم کنیم، سهم هر ایرانی از این مبلغ معادل ۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان خواهد بود.