به گزارش افق امروز کارنی، بانکدار مرکزی پیشین که برای اولین بار برای مقام دولتی نامزد شده بود، در سخنرانی پذیرش خود در ساعات اولیه سهشنبه در یک مراسم حزب لیبرال در اوتاوا، لحن مقابلهجویانهای نسبت به ایالات متحده اتخاذ کرد. نامشخص بود که آیا حزب لیبرال اکثریت کرسیها در مجلس بعدی را خواهد برد که به کارنی این امکان را میدهد تا بدون مانع به حکومتداری بپردازد یا اینکه دولت او مجبور خواهد شد برای پیشبرد دستور کار قانونی خود به ائتلاف با احزاب کوچکتر تن دهد.
کارنی از زمان رهبری حزب لیبرال و نخستوزیری در ماه گذشته با ترامپ دیدار حضوری نداشته اما او مقابله با تهدیدهای هشدارآمیز رئیسجمهوری آمریکا درباره تبدیل کانادا به ایالت پنجاه و یکم و تعرفههایی را که بر کالاهای کانادایی اعمال کرده بود در مرکز کمپین خود قرار داد. این دو پیش از انتخابات، تماس تلفنیای را ترتیب دادند که بهعنوان یک تماس حرفهای توصیف شد، گرچه مارک کارنی در جریان کمپین گفته بود که ترامپ تهدید ایالت پنجاه و یکم را در آن مکالمه مطرح کرده است. کارنی گفته است که تعرفههای تلافیجویانه کانادا علیه ایالات متحده را حفظ خواهد کرد. اما او هشدار داده که گسترش این تعرفهها بیشتر به ضرر کاناداییها خواهد بود تا اینکه فشار قابل توجهی بر آمریکاییها وارد کند.
کارنی همچنین وعده داده است که روابط و ائتلافهای کانادا را متنوع کند. او در ماه گذشته سفری کوتاه اما مهم به اروپا داشت تا بر این رویکرد خود تأکید کند. او در سخنرانی ماه گذشته خود بر این نکته تأکید کرد که اولویت او ادامه فشار علیه ترامپ خواهد بود. او گفت: «همانطور که ماههاست هشدار دادهام، آمریکا میخواهد زمین، منابع، آب و کشور ما را به دست آورد. رئیسجمهوری ترامپ میخواهد ما را بشکند تا بتواند مالک ما شود. این هیچگاه اتفاق نخواهد افتاد.» او همچنین به کاناداییها هشدار داد که مقابله با تهدید آمریکایی دشوار خواهد بود و ممکن است نیاز به فداکاریهایی باشد.
نتیجه چقدر نزدیک بود؟
پیروزی کارنی بازگشت سیاسی فوقالعادهای برای لیبرالها بود. تنها چند ماه پیش، آنها با فاصلهای نزدیک به ۳۰ درصد از حزب مخالف و محافظهکار به رهبری پیر پویلیور در نظرسنجیها عقب بودند و به طور گستردهای پیشبینی میشد که حزب لیبرال با شکست قریبالوقوع روبهرو خواهد شد.
اما این پیشبینیها پیش از آن بود که ترامپ به صحبت درباره الحاق کانادا به ایالات متحده و اعمال تعرفههایی بر این کشور بپردازد.
همچنین پیش از آن بود که جاستین ترودو از مقام خود استعفا دهد. چهرهای که بسیاری از رأیدهندگان پس از تقریباً یک دهه در مقام نخستوزیری از او دلسرد شده بودند. اوایل کمپین، نظرسنجیها نشان داد که پیشتازی چشمگیر محافظهکاران از بین رفته و لیبرالها تحت رهبری کارنی ممکن است به پیروزی قاطع دست یابند.
اما در هفته پایانی، شکاف بین دو حزب کاهش یافت و نگرانیهای رأیدهندگان از طرحهای ترامپ در مورد کانادا به سوی نگرانیهای اقتصادی و هزینه زندگی برگشت. در حالی که محافظهکاران از رسیدن به دولت محروم شدند، این حزب به احتمال زیاد بیشترین سهم خود از آرای عمومی را از سال ۱۹۸۸ به دست خواهد آورد و احتمالاً بیشتر از تعداد کرسیهای پیشین خود در پارلمان به دست خواهد آورد.
این وضعیت چه تأثیری
بر محافظهکاران دارد؟
پویلیور کرسی خود را در اوتاوا از دست داد، شکست دردناکی برای مردی که تنها چند هفته پیش به نظر میرسید قرار است نخستوزیر بعدی شود. او یک سیاستمدار حرفهای است و این کرسی را به مدت دو دهه از زمانی که ۲۵ ساله بود، در اختیار داشته است. پیش از تأیید رسمی شکست او، پویلیور انتخابات عمومی را پذیرفت، اما قول داد که به رهبری خود در حزب محافظهکار ادامه دهد. او نتیجه آرای محافظهکاران در مجلس را بهعنوان آغاز یک تغییر عمده در سیاست کانادا معرفی کرد و دستاوردهای مهمی را که حزب تحت رهبری او به دست آورده بود، برجسته کرد. پویلیور در جمع حامیانش در اوتاوا گفت: «تغییر ضروری است، اما به سختی به دست میآید. این زمان میبرد، تلاش میطلبد.» اما هنوز مشخص نیست که آیا حزبش به او وفادار خواهد ماند. علیرغم اعتراف به نقش رهبر حزب محافظه کار در ارتقای این حزب، بخشهایی از حزب او را مسئول عدم توانایی در چرخش موفقیتآمیز پس از تهدید ترامپ میدانند. از دست دادن کرسیاش اقتدار او را ضعیف میکند اما تحلیلگران معتقدند که او هنوز تسلط قوی بر حزب دارد.
بعد از این چه خواهد شد؟
پس از تماس کارنی با ترامپ در ماه گذشته، او گفت که رئیسجمهوری ایالات متحده موافقت کرده که بهسرعت وارد مذاکرات گسترده در مورد مسائل امنیتی و اقتصادی با هر کسی شود که در انتخابات دوشنبه پیروز میشود، بنابراین دیدار میان دو رهبر بزودی پیشبینی میشود.
کارنی باید سریعاً تعدادی از تصمیمات سیاسی داخلی را اتخاذ کند، از جمله تشکیل کابینه و شروع جلسه پارلمانی. تجربیات پیش رو شامل مواجهه با اولین پرسشهای سخت در پارلمان خواهد بود. این در حالی است که وی بزودی از رهبران گروه هفت کشور صنعتی میزبانی می کند و انتظار میرود که ترامپ و رهبران بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن و همچنین اتحادیه اروپا، در این نشست که در میانه ماه ژوئن در یک استراحتگاه کوهستانی در آلبرتا برگزار میشود، حضور داشته باشند.
راه دشوار کارنی
کارنی در ۱۴ مارس، پس از استعفای جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا شد و یک هفته بعد، انتخابات زودهنگام پارلمانی را اعلام کرد. انتخاباتی که در آن، رهبر حزب پیروز، پست نخستوزیری را بر عهده خواهد گرفت. مارک کارنی، سیاستمدار و اقتصاددان برجسته کانادایی، در مارس ۲۰۲۵ پس از کنارهگیری جاستین ترودو به نخستوزیری رسید. ترودو که با فرسایش محبوبیت، فشارهای اقتصادی و چندین بحران سیاسی داخلی روبهرو شده بود، تصمیم به کنارهگیری گرفت تا فرصتی برای تجدید حیات حزب لیبرال فراهم کند. کارنی که پیشتر رئیس بانک مرکزی کانادا هم بود، با اعتبار قوی اقتصادی وارد صحنه سیاسی شد.
پس از به دست گرفتن رهبری، کارنی در اقدامی سریع انتخابات زودهنگام پارلمانی را برگزار کرد و توانست اکثریت کرسیها را به دست آورد و جایگاه خود را تثبیت کند. با این حال، چالشهای جدی پیش روی اوست، از جمله نارضایتیهای اقتصادی، اختلافات فدرالی-ایالتی و تهدیدهای سیاسی خارجی. دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، بارها کانادا را «ایالت پنجاه و یکم» آمریکا خوانده و با اظهارات تحریکآمیز، تنشهایی در روابط دوجانبه ایجاد کرده است. کارنی باید در کنار مدیریت اقتصاد داخلی و بهبود زندگی مردم، از استقلال سیاسی کانادا هم دفاع کند. آینده او به تواناییاش در ایجاد ثبات و رشد پایدار گره خورده است.