به گزارش افق امروزحكومت سال‌هاست آرزومند كاهش جمعيت تهران است، زيرا امكانات رفاهي، شهري، آموزشي و فرهنگي اين شهر براي هفت، هشت ميليون طراحي شده بود، اما تهران در روز حدود ۱۳ ميليون و در شب حدود ۸.۵ ميليون جمعيت داشت. ميزان رشد جمعيت در تهران سالانه ۱.۷۹ صدم درصد است كه اين ميزان بيشتر از ميانگين كشوري است.
به نظر مي‌رسد افزايش قيمت سكه، ارز و گراني اجاره بها و مسكن اگر هزاران بدي دارد، لااقل يك خوبي آن ترك شهري مستعد زلزله، پرترافيك و دود توسط برخي از مردم بود. حال بايد ديد آيا اقدامي زودهنگام براي ممانعت از مهاجرت تهراني‌ها توسط دولت انجام مي‌شود يا آنها نيز مانند برخي از كارشناسان اميدوارند روند مهاجرت از اين شهر روزانه شيب صعودي يابد و به عبارتي تهران خلوت‌تر شود.
البته روي ديگر اين سكه تاريك است؛ شهروندان زيادي وجود دارند كه بخشي از هويت تاريخي و خاطرات خود را در تهران جا گذاشته و به قصد مقصد و شهر جديد قصد عظيمت دارند. پايتخت‌نشيناني كه اميدوارند در شهر جديد مانند گذشته ريشه بدوانند و از اين مهاجرت پشيمان نشوند.
نوسانات ارزي، رشد قيمت‌مسكن و اجاره بها، پايين‌بودن كيفيت زندگي، آلودگي‌هوا و ترافيك باعث شده ۳۵۰ هزار نفر طي پنج‌سال از تهران بروند؛ بررسي‌هاي اخير نيز حاكي از آن است كه روند مهاجرت تشديد شده است. گزارشات ميداني، مدتي است كه خبر از مهاجرت مستاجران تهراني به شهرهاي اطراف مي‌دهد؛ پرديس، پرند، هشتگرد و البته محمدشهر به عنوان مكان‌هاي جاذب اجاره‌نشين‌ها معرفي مي‌شود.
در اين بين محمدشهر كرج با توجه به وجود سرانه‌هاي‌خدماتي مناسب از اقبال بيشتري برخوردار شده اما شهرهاي جديد اطراف تهران هم به تدريج با آماده شدن خدمات و زيرساخت‌ها در حال تبديل به كلانشهر شدن هستند. در پرند به عنوان پايتخت مسكن‌مهر ۹۶ هزار واحد جانمايي‌شده كه تاكنون بيش از ۶۸ هزار واحد آن تحويل شده است. در پرديس از ۸۵ هزار واحد مدنظر ۳۰ هزار واحد افتتاح شده و در ۴۹ هزار واحد مسكن مهر تعريف شده كه از اين تعداد ۲۵ هزار و ۶۰۰ واحد افتتاح شده است.
9000 واحد ديگر هم تا شهريور ماه سال آينده آماده مي‌شود و به اين ترتيب پرونده مسكن‌مهر در هشتگرد بسته خواهد شد. طبق‌وعده‌ها مترو هشتگرد و پرند نيز در صورت تامين‌اعتبار تا پايان سال تكميل مي‌شود. شرايط جديد حاكي از آن است كه مستاجران تهراني، انتخاب‌هاي دوم را پيش روي خود مي‌بينند و براي كاهش هزينه‌هاي مسكن راهي شهرهاي اقماري مي‌شوند. بنا به اطلاعات سرشماري سال ۱۳۹۵ در فاصله زماني سال‌هاي ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ تعداد ۳۵۰ هزار و ۶۳۲ نفر از استان تهران به استان‌هاي‌ديگر مهاجرت كرده‌اند.
استان البرز بالاترين جذب‌مهاجر از تهران را داشته و استان‌هاي گيلان و مازندران به ترتيب در رتبه‌هاي دوم و سوم جذب مهاجر از استان تهران قرار دارند. آمار به تفكيك اينطور توضيح مي‌دهد كه استان البرز با ۸۹هزار و ۱۹۷ نفر بيشترين مهاجر را از استان تهران داشته است. استان‌هاي گيلان، مازندران و خراسان‌رضوي به ترتيب با ۲۸ هزار و ۵۳۱، ۲۳ هزار و ۶۴۳ و ۲۱ هزار و ۲۴۱ نفر از اين نظر در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند.
محاسبه رشد قيمت دلار، سكه و مسكن از ابتداي سال ۱۳۹۶ تا روز ۲۴ شهريورماه ۱۳۹۷ حاكي از آن است كه دلار ۲۴۲ درصد و سكه‌امامي ۲۶۵ درصد رشد داشته است؛ در حالي كه نرخ رشد قيمت‌مسكن در همين بازه زماني ۶۹ درصد بوده است. با اين وجود، بازار‌مسكن به‌دليل عدم تقاضاي معنادار ناشي از عدم قدرت خريد طرف تقاضا دچار ركود شده و معاملات در مردادماه نسبت به ماه‌مشابه سال قبل ۳۳ درصد افت كرده است.
كرج براي حضور مهاجران فضا ندارد
عضو كميسيون معماري‌و‌شهرسازي شوراي‌شهر تهران در گفت‌وگو با «آرمان» در ارتباط با مهاجرت تهراني‌ها مي‌گويد: آمار ۳۵۰ هزار نفر مهاجر طي پنج سال گذشته از شهر تهران دور از انتظار نيست و امروز برخي مهاجرت‌ها از سطح شهر تهران صورت مي‌گيرد. زهرا نژادبهرام مي‌افزايد: باتوجه به گستردگي ۷۰۰ كيلومتر مربعي شهر تهران مسائل خاص خود را مانند آلودگي‌هوا، ترافيك و شلوغي دارد.
او خاطرنشان مي‌كند: به‌رغم جذابيت‌هايي مانند اشتغال، پركردن اوقات فراغت و فرصت ارتقاي شغلي در شهر تهران و اينكه پايتخت مركز سياسي، اقتصادي، فرهنگي، اجتماعي و بين‌الملل است، رنج قيمت زندگي در تهران به نسبت شهرستان‌ها متفاوت است و اين تفاوت قيمت برخي شهروندان را به مهاجرت متمايل مي‌كند.
او تاكيد مي‌كند: مهاجرت از شهر مساله غريبي نيست و شهرهاي بزرگ معمولا شهرك‌هاي‌كوچك و حاشيه‌اي كنار خود دارند و سربار جمعيتي آنها در اين شهرها مستقر مي‌شوند، زيرا از نظر جمعيتي و هزينه‌اي فضاي مناسب براي زندگي و سكونت مناسب‌تر از شهرهاي بزرگ است. در شهر تهران پراكندگي زيادي در بخش‌هاي سياسي، اقتصادي و فرهنگي وجود دارد. بنابراين افراد مهاجر كمتر مي‌توانند براي زندگي به داخل شهر راه يابند و به شهرك‌هاي مياني با فاصله از شهر كوچ مي‌كنند. تنها شهري كه از گذشته محلي براي تهراني‌هاي مهاجر بوده شهر كرج است، اما امروز كرج خود يك ابرشهر است و طبيعتا شهرهاي اقماري آن پوشش‌دهنده سربار جمعيتي شهر كرج هستند و جمعيت تهران را پوشش نمي‌دهند.
نژاد بهرام تاكيد مي‌كند: بنابراين نيازمند خدمات‌دهي بهتر در فضاهاي شهرداري ديگر مانند شهرك‌هاي اطراف تهران هستيم تا افرادي كه متمايل به زندگي در خارج از تهران و حاشيه آن هستند و قصد دارند فضاي ارتباطي با تهران را قطع نكنند به زندگي در شهرهايي جز كرج مبادرت ورزند.