فوتبال دیگر برای انگلیس نیست؟

فوتبال به‌عنوان محبوب‌ترین ورزش جهان شناخته می‌شود. به همین‌خاطر اینکه افتخار اختراع این ورزش جذاب به‌ کدام کشور تعلق داشته باشد بسیار مهم است. چند نسل گذشته از مردم جهان انگلستان را به‌عنوان سرزمین محل تولد فوتبال شناخته‌اند. هرچند یافته‌های باستان شناسی احتمال معرفی اسکاتلند به‌عنوان مهد فوتبال جهان را تقویت می‌کنند.

انگلیسی‌ها عنوان مهد فوتبال را از اسکاتلند دزدیده‌اند

اخیرا باستان‌شناسی به‌نام گد اوبرایان شواهد جذابی را از ریشه‌های فوتبال در شهرستان کرکودبرایتشایر پیدا کرده است. این شواهد به قرن هفدهم تعلق دارند و باعث می‌شوند ریشه‌های فوتبال مدرن حتی به‌چند دهه پیش از ادعای انگلیسی‌ها برگردد.ماجرا از یک نامه بسیار قدیمی شروع شد. ظاهرا بین سال‌های ۱۶۲۷ تا ۱۶۳۸ شخصی به‌نام ساموئل روترفورد به‌عنوان کشیش در کلیسای Anwoth Old Kirk فعالیت می‌کرد. در آيین مسیحیت روز یکشنبه به عبادت و پرهیز از کارهای دنیوی تعلق دارد. هرچند مردم آن منطقه یکشنبه‌ها فوتبال بازی می‌کردند. کشیش ماجرا نیز با عصبانیت نامه‌ای می‌نویسد و از این وضعیت گلایه می‌کند.

در نتیجه تلاش‌های کشیش تعدادی سنگ بزرگ در زمین فوتبال گذاشته می‌شود تا جوانان از دین منحرف نشوند. پیدا کردن این نامه کافی بود تا اوبرایان در رابطه با احتمال اینکه اسکاتلند مهد فوتبال جهان باشد تحقیق کند. تیمی از باستان‌شناسان محل اشاره‌شده در نامه را بررسی کردند و متوجه شدند که ۱۴ سنگ بزرگ در آنجا قرار دارد. بررسی خاک نیز آشکار کرد که سنگ‌ها در قرن ۱۷ به این منطقه آورده شده‌اند.توجه داشته باشید که در تاریخ معمولا شواهد مربوط به تفریحات پادشاهان و اشراف کشف می‌شود. در نتیجه پیدا کردن شواهد مرتبط با تفریح طبقه کارگر بسیار ارزشمند است. به‌باور اوربرایان این نامه و سنگ‌های کشف‌شده به‌خوبی نشان می‌دهند که اسکاتلند مهد فوتبال جهان بوده و انگلیسی‌ها این ورزش را از همسایه خود یاد گرفته‌اند.

فوتبال اولیه یا مدرن

درست است که در نامه کشیش روترفورد به واژه فوتبال اشاره شده است؛ اما چالش‌هایی در این زمینه وجود دارد. انگلستان به‌عنوان مهد فوتبال مدرن شناخته می‌شود. اگر بخواهیم شکل‌های اولیه و نامنظم فوتبال را دنبال کنیم، می‌توان ریشه‌های آن را در یونان و روم باستان نیز مشاهده کرد. در آن زمان گروهی از افراد به دنبال چیزی شبیه به توپ در خیابان‌ها می‌دویدند.

فوتبال اولیه هیچ قانون خاصی نداشت و بیشتر آن را می‌توان به فستیوال‌های گاوبازی خیابانی اسپانیا تشبیه کرد. جایی که فقط هیجان، خشونت و تنش حکم‌فرما است. در نتیجه فوتبال اولیه افراد به‌شدت آسیب می‌دیدند و اموال بسیاری هم نابود می‌شد.

برخی افراد با اتکا به همین مسئله صلاحیت اسکاتلند برای شناخته‌شدن به‌عنوان مهد فوتبال جهان را زیر سوال می‌برند. از کجا معلوم آنچه به‌عنوان فوتبال در اسکاتلند شناخته می‌شد، نسخه‌ای اولیه و وحشیانه نبوده است؟ اوبرایان پاسخ این سوال را نیز از نامه می‌دهد. در نامه کشیش از این گله می‌کند که جوانان یکشنبه‌‌ها به‌جای پرداختن به امور مذهبی فوتبال بازی می‌کنند.

اگر فوتبال در اسکاتلند سالی یکبار برگزار می‌شد، قطعا نمی‌توانست سبب ناراحتی کشیش شود. این ورزش به‌صورت هفتگی انجام می‌شده و احتمالا قوانین مشخصی هم داشته است. شما نمی‌توانستید هر هفته یکشنبه عصر درگیر یک تفریح وحشیانه و شدید شوید، چراکه هفته کاری از دوشنبه آغاز می‌شود.به‌باور اوبرایان شواهد آنقدر قوی هستند که می‌توان اسکاتلند را مهد فوتبال جهان دانست. هرچند چون این ورزش در میان افراد عادی و طبقه پایین جامعه محبوب بوده است، پیشتر شواهد خاصی از وجود آن پیدا نشده بود. ادعای اوبرایان با برخی موارد دیگر نیز تقویت می‌شود.اولین‌ باشگاه فوتبال جهان به‌نام Sheffield FC در سال ۱۸۵۷ شکل گرفت. اتحادیه فوتبال انگلستان نیز از سال ۱۸۶۳ با رسمی کردن قوانین این ورزش کار خود را آغاز کرد. اتحادیه فوتبال اسکاتلند در سال ۱۸۷۳ ایجاد شد. یک سال پیش از آن نیز اسکاتلند و انگلیس اولین بازی بین‌المللی فوتبال را انجام دادند. پس از آن تیم‌های انگلیسی و اسکاتلندی بارها با هم مسابقه دادند. هرچند در اکثر مواقع اسکاتلندی‌ها دست برتر را داشتند.اگر اسکاتلند مهد فوتبال نبوده است، پس چرا آنها برای مدت‌ها عملکرد بهتری از انگلیسی‌ها در این رشته ورزشی داشتند؟ اگرچه شواهد به‌نفع اوبرایان هستند، اما اثبات قطعی این مسئله کار ساده‌ای نیست.