به گزارش افق امروز معلم در کنار مدرسه و کلاس درس از ارکان اصلی آموزش، تعلیم و تربیت دانش آموزان هستند. با این حال رشد فناوری‌ها در عصر جدید و گسترش اینترنت و استفاده از وسایل الکترونیکی ارتباط جمعی موجب شده است تا عملکرد و کارایی معلمان در آموزش به دانش آموزان همچون گذشته نباشد.
رشد تکنولوژی اگرچه موجب دسترسی آسان‌تر دانش آموزان به منابع درسی یا مطالب کمک آموزشی شده است اما ممکن است با شیوه‌های تدریس معلم در کلاس درس مغایر باشد.
هفته معلم بهانه‌ای شد تا با حمید رفیعی از پژوهشگران دانشگاه فرهنگیان در خصوص تغییرات نظام آموزشی با گسترش فناوری‌ها مصاحبه‌ای داشته باشیم.
مسئول مرکز بسیج وزارت آموزش و پرورش معتقد است با گسترش فناوری و شبکه‌های اجتماعی، نقش معلم باید علاوه بر آموزش بر مساله پرورش و تربیت متمرکز باشد.
نقش معلم در تربیت نسل آینده در سال‌های اخیر چه تفاوتی با دو دهه قبل دارد؟
معلم به عنوان محور ساخت تمدن از قرون گذشته تا سده‌های آینده مورد تاکید بسیاری از علما و دانشمندان بودند. هر کس از هر مکتب فکری به جایگاه معلم نگاه کرده؛ بر اهمیت نقش معلم در جامعه تاکید داشته است. این واقعیت جوامع بشری است که معلم نقش بسیار سازنده‌ای در رشد و ساخت زندگی افراد و جامعه داشته و دارد.
با تحولات حوزه تکنولوژی و رشد فناوری‌ها در عصر جدید، شاهد تغییر کارکرد و نقش معلم هستیم. به عبارتی با رشد فناوری، عملکرد و کارکرد معلم هم تغییر می‌کند؛ اگر معلم را آموزگار صرف مطالب می‌دانستیم؛ با شکوفایی ابزار آ لات حوزه فناوری، این کارکرد آموزشی معلم تغییر کرده است.
آنچه که امروز شاهد تغییر در عملکرد معلمان هستیم؛ اثر گذاری معلم در فرآیند تربیتی و نقش الگویی و راهبری آنان برای دانش‌آموزان است. معلمان می‌توانند راهنمای خوبی برای دانش آموزان در مسیر رسیدن به اهداف متعالی نظام تعلیم و تربیت کشور باشند. به این ترتیب اگر نتوانیم کارکرد معلمان را در عصر حاضر تغییر دهیم و معلم را در جایی که متناسب با جایگاه آنان در عصر حاضر نیست؛ بکشانیم؛ به تدریج مسئله معلم و فعل تدریس به حاشیه می‌رود. اما اگر بتوانیم جایگاه معلمی را متناسب با ویژگی‌های عصر حاضر بازطراحی کنیم؛ می‌توانیم توفیقات خوبی داشته باشیم.
برخی از معلمان بین آموزش و پرورش دچار سردرگمی هستند؛ مطالب کتاب درسی زیاد است و خانواده‌ها هم انتظار آموزش کتاب درسی را دارند. در حالی که بخشنامه‌های وزارتخانه بر پرورش و مسائل تربیتی تاکید دارد. خانواده‌ها هم از مسیر سند تحول آگاه نیستند. چه باید کرد.
همان‌طور که در سوال قبل به آن اشاره کردم معلم امروز باید بتواند با به کارگیری ابزارها و فناوری‌های جدید و تنظیم گری و تسهیلگری فرآیندهای آموزشی، در کنار مسئله آموزش به امر جدی پرورش و تربیت هم بپردازد.
شکل دهی رفتار و آموزش عمومی ارزش‌ها و الگوهای هنجاری به کودکان و نوجوانان به عنوان هدف اصلی نظام تعلیم و تربیت از وظایف معلمان است. معلم باید بتواند از ظرفیت‌های نوین فناوری آموزش و پرورش را در کنار هم برای کودکان ارائه دهد. معلم باید بتواند با خلق موقعیت‌های متنوع تربیتی، یک محیط تربیت چند ساحتی را فراهم کند.
این شرایط رضایت خانواده‌ها را هم به همراه دارد. والدین متوجه می‌شوند که حضور دانش آموز در این مدل کلاس درس، ضمن راحتی روح و اثربخشی بهتر آموزش، به تحقق یادگیری مستمر و متنوع در فرزند هم منجر می‌شود. اگر این شرایط ایجاد شود خانواده‌ها هم با آموزش و پرورش همراهی خواهند کرد. البته ایجاد این شرایط نیازمند تلاش و آموزش‌های ضمن خدمت معلمان دارد که معلمان هم خوشبختانه عاشقانه در حال طی کردن این مسیر جدید یادگیری و یاددهی هستند.
بسیج فرهنگیان در راستای تکریم مقام معلم و اجرای سند تحول چه اقدامات اثر گذاری داشته است؟
سازمان بسیج فرهنگیان به عنوان خادم مجموعه معلمان کشور و در راستای تحقق اهداف عالیه نظام در مجموعه آموزش و پرورش که در سند تحول به آن اشاره شده است؛ به دنبال آن است که بتواند با توانمندسازی و ارتقای معلمان و بسترسازی برگزاری دوره‌های آموزشی و معرفتی در قالب دوره‌های مسیر معلمی، معلمان را با اهداف و راهکارهای سند تحول بنیادین آشنا سازد.
سازمان بسیج فرهنگیان از طرف دیگر با تشکیل کارگروه‌های مسئله محور ویژه معلمان، آنان را با حل مسائل و ایده پردازی برای مسائل کشور آشنا سازد تا معلمان به عنوان فعالان عرصه تربیتی، پای کار حل مسائل نظام تعلیم و تربیت باشند.
بسیج فرهنگیان آن طور که شایسته مقام معلم است بضاعت کافی برای تجلیل مقام معلم را ندارد؛ اما تکریم و تجلیل از مقام معلم با انجام رویدادهای رسانه‌ای متعدد را وظیفه خود می‌داند. برگزاری رویداد ایران برپا و موضوع روایت تجربیات معلمان و طرح معلم ماندگار با هدف تقدیر از معلمان و زحمات آنان و توجه به معلمان مناطق محروم با عنوان معلمان قهرمان از اقدامات بسیج فرهنگیان بوده است. بسیج فرهنگیان محلی برای ارائه، ظهور و بروز توانمندی‌های معلمان در عرصه تعلیم و تربیت است و همواره در تلاش بوده تا تکریم و تجلیل از مقام معلم را رقم بزند.
هفته معلم به همت بسیج فرهنگیان با گرامی‌داشت مقام شهدای معلم هم عجین شده است. تکریم مقام خانواده‌های شهدای معلم و شهدای دانش آموز از برنامه‌های بسیج فرهنگیان در هفته بزرگداشت مقام معلم بوده است.