به گزارش افق امروز کشتی از رشته و ورزش‌های اصیل و بومی ایرانی به شمار می‌رود که در جغرافیای کشورمان با نامهای مختلف و فنون متفاوت برگزار می‌شود. البته تمام هنر کشتی به بازی‌های بومی منتهی نمی‌شود بلکه این رشته پرافتخارترین رشته ایران در ادوار مختلف المپیک است؛ رشته‌ای که بنا بر اذعان مسئولان کشور، تقویت آن موجب اهتزاز پرچم ایران در آوردگاه‌های بزرگ خواهد شد.
مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری کشورمان بعد از انتخاب از سوی مردم به عنوان رئیس قوه مجریه توجه خاصی به این رشته المپیکی نشان داد. رئیس جمهور همچنین در سفر به استان خراسان شمالی یک اقدام بسیار ارزشمند دیگر انجام داد و آن هم اهدای بازوبند پهلوانی کشتی با چوخه به سعید عباسی، پهلوان وزن منهای ۸۴ کیلوگرم بود. اقدامی که با تمجید بزرگان این رشته مواجه شد تا جایی که برخی آن را گامی در جهت جهانی شدن پرطرفدارترین بازی بومی و محلی ایران می‌دانند.
قربانعلی قائمی یکی از چهره‌های شناخته‌شده کشتی با چوخه است که اقدام رئیس دولت چهاردهم را گامی برای توسعه این ورزش می‌داند. رئیس جمهور با اقدام ارزشمند خود گام نخست توجه به این ورزش را برداشت و اکنون وزارت ورزش و نهادهای مرتبط با این ورزش، می‌توانند اقدامات لازم را برای توسعه کشتی با چوخه در ایران و جهان بردارند.
اما با وجود توجه ویژه رئیس جمهوری به این رشته و ضرورت توسعه بازی‌های بومی و محلی در کشور، رشته کشتی با چوخه یکی از بلاتکلیف‌ترین رشته‌های ایرانی به شمار می‌رود که سر نخواستن آن در فدراسیون‌های مختلف دعوا است!
اما سرگردانی کشتی با چوخه از کجا شروع شد؟
کشتی با چوخه تا چند سال گذشته زیرمجموعه فدراسیون ورزش روستایی و بازی‌های بومی محلی بود. سه سال پیش ۱۰ نفر از نمایندگان منطقه خراسان بزرگ در نامهای به وزارت ورزش و جوانان از این وزارتخانه خواستند که کشتی با چوخه زیر نظر فدراسیون کشتی اداره شود. اقدامی که در ابتدا به مخالفت فدراسیون ورزش روستایی مواجه شد اما در نهایت سرپرستی این رشته به فدراسیون علیرضا دبیر داده شد. اما این پایان کار نبود بلکه مسئولان فدراسیون کشتی مهر سال ۱۴۰۳ در نامهای به وزارت ورزش و جوانان اعلام کردند که برنامه‌ای برای این رشته ندارند.
فعالیت کشتی با چوخه زیر نظر یکی از مهم‌ترین فدراسیون‌های المپیکی ایران شاید در نگاه نخست یک اتفاق خوب تلقی می‌شد اما واقعیتی که وجود دارد این است که فدراسیون کشتی با اداره ۲ رشته کشتی آزاد و فرنگی و مسابقات داخلی و خارجی فرصتی برای رسیدگی به مسائل کشتی با چوخه ندارد. در سوی دیگر کشتی با چوخه یک انجمن جدا با اعتبار خاص است و نیاز به مسابقات متوالی دارد. این در حالی است که دبیر بارها از کسری بودجه فدراسیون سخن به میان آورده است.
اما تکلیف چیست و چرا کشتی با چوخه مانند سایر انجمن‌ها نمی‌تواند مستقل اداره شود؟
تا چند سال پیش این رشته زیرمجموعه فدراسیون ورزش محلی بود و حتی بسیاری ادعا داشتند که فدراسیون جهانی آن نیز تشکیل شده است؛ فدراسیونی که قرار بود در مشهد مقدس فعالیت کند اما رسانه‌ها هیچ خبر یا عکسی از این فدراسیون جهانی منتشر نکردند و ایده آن در حد نام باقی ماند.
بلاتکلیفی کشتی با چوخه در ورزش کشور تا ماه پایانی سال ۱۴۰۳ ادامه داشت تا جایی که گلایه بسیاری از بزرگان این رشته را به همراه داشت؛ گلایه‌ای که از جنس دلسوزی است.
عباسی که در سفر پزشکیان به خراسان شمالی بازوبند را از دست رئیس جمهوری دریافت کرده بود، در خصوص توسعه این ورزش گفت: این اقدام ارزشمند رئیس جمهور می‌تواند سرآغاز یک تحول در کشتی با چوخه باشد. این رشته علاقه‌مندان زیادی دارد اما از مشکلات زیادی نیز رنج می‌برد؛ مشکلاتی که می‌طلبد برای رفع آن یک فدراسیون جدا تشکیل شود. قهرمانان زیادی از رشته‌های دیگر در کشتی با چوخه فعالیت دارند و و میزان علاقه مردم به این ورزش بومی شاید در دنیا بی‌نظیر باشد.
قائمی فعال حوزه کشتی با چوخه در توضیح میزان محبوبیت این رشته در خراسان بزرگ گفت: کشتی با چوخه بخشی از زندگی مردم خراسان و با فرهنگ آنان عجین شده است. در بیشتر مراسم‌ها، اعیاد ملی و مذهبی این منطقه، مسابقه کشتی با چوخه برگزار می‌شود و این نشان می‌دهد چوخه‌کاران محبوبیت زیادی در دل مردم دارند. این تنها یک ورزش نیست بلکه یک میراث معنوی است که در قالب رقابت ورزشی نمود پیدا کرده است. نمی‌توان این رشته را به حال خود رها کرد.
عباسی، پهلوان سال ۱۴۰۳ کشتی با چوخه نیز با آزمون و قائمی نیز هم نظر است. عباسی می‌گوید: این کشتی بخشی از تاریخ و فرهنگ خراسان بزرگ به شمار می‌رود و توجه به آن می‌تواند کشتی با چوخه را به یک رقابت جذاب بین‌المللی تبدیل کند. مردم پیوند ناگسستنی با این بازی دارند و هر ساله چهاردهم فروردین گود چشمه «زینل‌خان» مملو از جمعیتی است که شاید تنها در رقابت‌های مهم فوتبال بتوان نمونه آن را مشاهده کرد. بهتر است که مسئولان ورزش کشور برای خروج این رشته از بلاتکلیفی گامی بردارند.
خروج کشتی با چوخه از بلاتکلیفی و توسعه این رشته می‌تواند به ورزش‌های قهرمانی ایران نیز کمک زیادی بکند.
ابراهیم آزمون، از پیشکسوتان کشتی با چوخه در خصوص تقویت این رشته و تاثیر آن بر کشتی پهلوانی و کشتی آزاد گفت: نامداران زیادی از طریق کشتی با چوخه مانند پهلوانان احمد وفادار، یعقوب‌علی شورورزی، قربان محمد بهادری و سایر نامداران به کشتی ایران و جهان معرفی شدند و فنون ناب این کشتی اصیل قابلیت اجرا در بالاترین سطح کشتی آزاد دنیا را دارد. در گذشته و در زمان برگزاری رقابت‌های کشتی پهلوانی ایران، بزرگان خراسان با فنون این کشتی حریفان را از پیش رو بر می‌داشتند.
قائمی،رئیس اسبق کشتی با چوخه کشور اضافه کرد: کارکردهای این رشته را تنها در توسعه ورزش نمی‌توان خلاصه کرد بلکه این رشته کارکردهای زیادی از جمله کارکرد فرهنگی و حتی اقتصادی دارد. ما می‌توانیم با توسعه کشتی با چوخه گردشگر ورزشی را به خراسان بزرگ بکشانیم. زمانی که من رئیس انجمن کشتی با چوخه بودم، ژائوئن، رئیس انجمن بین‌المللی ورزش و بازی‌های سنتی از فرانسه، پتارپئروف، کارشناس خبره ورزش‌های سنتی یونسکو از کشور بلغارستان و چند مقام دیگر بازی‌های بومی محلی را به گود چشمه زینل‌خان اسفراین بردم که از استقبال مردم از این رشته متحیر شدند.
