به گزارش افق امروز
“وَذَكِّرْهُم بِأَيَّامِ اللَّهِ”
سوره ابراهیم، آیه ۵
محرم، ماه ایستادگی و آگاهی است؛ اما گاهی برای رساندن پیام عاشورا، باید زبان نو برگزید و بسترهای جدیدی را برای شنیده‌شدن حق انتخاب کرد. «رویداد طلوع محرم» یزد، در سال ۱۴۰۴، گام مهمی در این مسیر بود: استفاده از یک فضای غیرمتعارف برای محافل مذهبی — کافی‌شاپ — برای رساندن پیام حسین‌بن‌علی (ع) به نسل امروز.
تحولی مبتنی بر واقعیت زمان و ذائقه نسل نو
طلوع محرم نه تنها تلاشی برای معنوی‌سازی فضاهایی چون کافی‌شاپ بود، بلکه حرکتی بود برای برداشتن فاصله‌های نسلی در درک عاشورا. بسیاری از شرکت‌کنندگان در این رویداد، نوجوانان و جوانانی بودند که معمولاً از فضای سنتی هیئت‌ها فاصله داشتند. رویداد در فضای صمیمی تالار یزد (کافی‌شاپ قهوه‌چی)، با همراهی خانواده‌ها و سخنرانی‌های اجتماعیِ دقیق، توانست این فاصله را به پیوندی صمیمانه تبدیل کند.
سخنرانان برجسته‌ای چون دکتر مهدی حمیدی با بیانی اجتماعی، روان و ریشه‌دار، تلاش کردند روایتی کاربردی از سبک زندگی حسینی ارائه دهند که به‌ویژه برای زوج‌های جوان، نسل نوجوان و والدین الهام‌بخش و تأثیرگذار باشد.
از کافه تا کربلا: بازتعریف فضاها در مسیر معرفت
در جامعه‌ای که گاه کافی‌شاپ فقط محلی برای قرار ملاقات یا دورهمی تلقی می‌شود، استفاده از آن برای احیای اهداف قیام حسینی، نوعی جسارت فرهنگی است. مدیریت مجموعه تالار یزد با محوریت حاج غلامعلی قهوه‌چی الحسینی و فرزند پرتلاشش محمدعلی قهوه‌چی الحسینی، در کنار نقش‌آفرینی مؤثر واحد روابط‌عمومی این مجموعه به سرپرستی سرکار خانم بیات، توانستند فضا را به محلی برای گفت‌وگوی معنوی، اندیشه‌ورزی و انتقال باورها بدل کنند.
قرآن کریم در سوره نحل، آیه ۱۲۵ می‌فرماید:
“ادْعُ إِلِىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ”
دعوت به راه خدا، با حکمت و پند نیکو باید باشد؛ و این رویداد، نمود عینی چنین روشی بود.
بهره‌گیری هوشمندانه از هنر در تراز دین
ویژگی متمایز «طلوع محرم» استفاده از هنرهای متعهد همچون موسیقی در خدمت پیام اهل‌بیت بود. در کنار سنت‌های عزاداری یزدی با پیشینه‌ای درخشان، این رویداد با حضور هنرمندانی چون ساسان پاشایی و مهدی صادقی، موسیقی را نه ابزار لهو، بلکه زبانِ زیبا و اثربخش انتقال پیام عاشورا قرار داد؛ با مضامینی برگرفته از اشعار آئینی و سبک‌های معنوی.
این تجربه نشان داد که هنر، اگر در مسیر معنا قرار گیرد، هم‌افزا با معرفت خواهد بود، نه در برابر آن.
همراهی نهادهای معتبر؛ ضمانت سلامت محتوا
در طراحی این رویداد، از مشاوره و حضور افراد برجسته‌ای چون سرکار خانم دانش (دفتر زنان و خانواده استانداری یزد)، جناب آقای مجاهدی‌فر، استاد فارغ (رئیس هیئت پنبه‌کاران استان)، جناب آقای زارع (مدیر اسناد ملی) و جناب آقای پاکزاد (رئیس فرهنگی اتاق اصناف استان) بهره گرفته شد تا محتوای برنامه از منظر دینی، فرهنگی و اجتماعی اصالت و پایداری لازم را داشته باشد.
توجه محتوایی به خانواده و گفتمان حسینی در تربیت
روایت‌های ارائه‌شده درباره رابطه امام حسین (ع) با حضرت علی‌اکبر (ع) و حضرت رقیه (س)، که به زیبایی در بیانات دکتر حمیدی برجسته شد، عملاً به بازتعریف جایگاه خانواده در منظومه حسینی پرداخت؛ و یادآور شد که حسینی بودن، یعنی در متن زندگی، اخلاق، عاطفه و مسئولیت خانوادگی زیستن.
نتیجه‌گیری: حرکت به‌سوی عاشورای مؤثر و مخاطب‌محور
رویداد «طلوع محرم» یزد، نمونه‌ای از تطبیق وفادارانه به اصول نهضت عاشورا با نیازهای زمانه است. در جهانی که شکل ارتباطات و ذائقه‌ها دگرگون شده، تغییر رویکرد، لازمه‌ی ماندگاری پیام است. نه برای تحریف، بلکه برای تفهیم.
این حرکت فرهنگی در دل محرم ۱۴۰۴، الگویی است از عاشورایی که همچنان زنده است، چرا که همواره خود را در زبان نسل‌ها بازآفرینی می‌کند.
پی‌نوشت‌ها:
- روایت پیامبر(ص): «اِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ حَرارَةً فی قُلُوبِ الْمُؤْمِنینَ لا تَبْرُدُ اَبَداً» – شعله‌ای در دل‌ها که خاموشی ندارد، اما برای برافروختن دل‌های خنک‌شده، باید با آتش مهربانی و زبان زمانه نزدیک شد.
پیشنهاد آینده‌نگرانه:
برگزاری دوره‌های تربیت مربی «بیان مفاهیم عاشورا برای نسل نو» با محوریت کافی‌شاپ‌ها و فضاهای اجتماعی شهری